Choroby cywilizacyjne przyczyny i profilaktyka

Choroby XXI wieku - pojawiły się wraz z rozwojem i postępem współczesnej cywilizacji. Częstotliwość ich występowania uzależniona jest od rozwoju cywilizacyjnego danego społeczeństwa. Choroby cywilizacyjne odpowiedzialne są za stałe pogarszanie się jakości życia. Choroby XXI wieku powodują skrócenie długości życia - choroby odpowiedzialne są za około 80% zgonów rocznie.

Wpływ na szerzenie się chorób cywilizacyjnych mają postępujące uprzemysłowienie i urbanizacja. Wraz z rozwojem przemysłu nasila się degradacja środowiska, jesteśmy narażeni na hałas, stres oraz promieniowanie jonizujące. Promieniowanie użytkowane jest w wielu dziedzinach działalności ludzkiej m. in. w przemyśle, energetyce - powszechnie jest też stosowane w medycynie do diagnozowania i leczenia chorób.

Główne przyczyny odpowiedzialne za powstawanie chorób cywilizacyjnych to zła dieta (tłuszcze trans, produkty wysoko przetworzone), siedzący oraz mało aktywny tryb życia, palenie papierosów. Szybki i stresujący tryb życia, jedzenie w pośpiechu, brak odpowiedniego (aktywnego na świeżym powietrzu) wypoczynku oraz używki w postaci alkoholu i papierosów zwiększają możliwość wystąpienia choroby.

Najczęściej występujące choroby cywilizacyjne:

• schorzenia układu oddechowego,
• schorzenia układu krążeniowego,
• choroby alergiczne,
• choroby zakaźne,
• zaburzenia psychiczne,
• dewiacje społeczne,
• choroby przewodu pokarmowego,
• cukrzyca,
• otyłość,
• nowotwory,
• osteoporoza.

Choroby cywilizacyjne napędzają się wzajemnie, wystąpienie jednej z chorób zwiększa, ryzyko zachorowalności na następną np. otyłość prowadzi, do nadciśnienia zwiększa też ryzyko wystąpienia miażdżycy oraz choroby wieńcowej (choroba niedokrwienna serca). Cukrzyca typu 2 (choroba zwana cukrzycą dorosłych) zazwyczaj idzie w parze z otyłością - otyłość powoduje wysoki poziom cholesterolu, który prowadzi do zmian miażdżycowych tętnic, zmiany te powodują dolegliwości sercowe.

Choroby cywilizacyjne są jednym z najpoważniejszych problemów krajów wysokorozwiniętych - największy wpływ na ich występowanie ma nasz styl życia, który wynosi 53%, środowisko fizyczne stanowi 21%, czynniki genetyczne to 16% a opieka zdrowotna i leczenie to tylko 10%. Medycyna współczesna sprawia wrażenie bezradności wobec występowania i szerzenia się chorób XXI, Ponieważ największy i decydujący wpływ na ich wystąpienie ma nasz styl życia.

Najważniejsze działania zapobiegające chorobom cywilizacyjnym to profilaktyka prozdrowotna oraz propagowanie zdrowego stylu życia. Popularyzowanie zdrowej diety i aktywności fizycznej, świadomość konsumencka wynikająca z faktu dobrego znakowania produktów żywnościowych (konsument wie, co kupuje) znacząco wpłyną na poprawę zdrowia. Informacje na temat szkodliwości stosowania używek (papierosów, alkoholu) pomogą ograniczyć ich stosowanie.

Systematyczne oraz długofalowe propagowanie zdrowego stylu życia, zachęcanie do aktywnego spędzania czasu pomogą wpłynąć na poprawę zdrowia oraz zmianę nawyków żywieniowych. Kampanie edukacyjne przeprowadzane od najmłodszych lat, uczenie dzieci zachowań ekologicznych sprawią, że nabiorą dobrych nawyków oraz będą podejmowały świadome decyzję w dorosłym już życiu.