Czym jest cynizm? Cynik - kim jest, jak się zachowuje?

Historia cynizmu sięga aż czasów starożytnych, a dokładniej IV wieku p.n.e. i czasów Diogenesa. Oczywiście tamto pojęcie cynizmu bardzo różni się od pojęcia współczesnego, dawniej cynizm był poglądem filozoficznym.

Czym jest cynizm?

Dawniej cynizm, jako pogląd filozoficzny, uwzględniał cnotę jako najwyższą wartość. Cynicy wyzbywali się materialistycznego bogactwa na rzecz cnoty duchowej. Cynicy żyli bardzo skromnie, rozdawali swoje majątki, jedli niewiele, żyli zgodnie z prawami natury. Odrzucali wszelkie normy, prawa i zasady, jakie panowały w społeczeństwie.

Obecnie zaś cynizm jest cechą etyczną, obejmującą jedynie pewien wycinek filozofii cynickiej: cynik odrzuca normy, podważa zasady, jakie panują w społeczeństwie czy danej grupie i nie chce postępować według nich. Cynik to niejako buntownik, osoba arogancka, nieco samolubna.

Skąd bierze się cynizm i jak z nim walczyć?

Skąd biorą się ludzie cyniczni? Dlaczego są sarkastyczni i odrzucają wszelkie normy? Źródeł cynizmu zwykle upatrywać należy we wczesnym dzieciństwie oraz wychowaniu. Niejednokrotnie to rodzice "uczą" nas cynizmu, sami zachowując się w ten sposób. Cynikiem może stać się także osoba o pesymistycznym nastawieniu do świata, ze skłonnością do nastojów depresyjnych, o nerwicowych cechach charakteru. Cynizm to też cecha buntowników, cecha ludzi niezdecydowanych.

Kim jest cynik? Jak się zachowuje?

Cynik lekceważy wszelkie normy i zasady: tak można najkrócej opisać tą cechę. Cynizm obejmuje pogardliwe wręcz odnoszenie się do kanonów zasad, odrzucanie ich, obojętność ale i wrogość. Cynik postępuje według zasad własnych, nierzadko czyniąc rzeczy niedorzecznie lub niezgodne z przyjętymi zasadami czy obowiązującym prawem. Nie wierzy w drugiego człowieka, jest podejrzliwy, nie wierzy w życzliwość oraz bezinteresowność innych ludzi. Nie da się ukryć, że nierzadko cynik jest człowiekiem wyrachowanym, zimnym i brak mu empatii. Bywa, że cynik jest ateistą ale nie jest to regułą. Cynik postrzegany jest w społeczeństwie jako osoba niemiła, mało sympatyczna arogancka, bezczelna, czasem agresywna.

Cynizm a sarkazm i pesymizm

Wiele osób stosuje zamiennie termin cynizmu i sarkazmu. Cynik bywa również utożsamiany z pesymistą. Nie jest to jednak rozumowanie do końca poprawne. Jak już wspomniano, mianem cynizmu określamy bowiem postawę odrzucającą wszelkie zasady i normy, człowiek cyniczny wyraża się pogardliwie o zasadach moralnych oraz innych ludziach. Podłoża cynizmu poszukujemy zwykle w poglądach danej osoby na naturę ludzką. Według cynika ludzie są źli, nie wierzą oni w altruizm i bezinteresowność. Cynicy nie respektują wyższych norm i wartości, dla nich wszelkie dążenia ludzkie mają być narzędziem manipulacji.

Mianem sarkazmu z kolei określa się rodzaj szyderstwa, kpiny, to inaczej ironia, przytyk, drobna złośliwość, której zadaniem jest skrytykowanie czegoś lub kogoś. W ten sposób okazujemy swój sprzeciw, pokazujemy, że jesteśmy do danej osoby czy sytuacji negatywnie nastawieni. Sarkazm jest rodzajem inteligentnej ironii: na pierwszy rzut oka nie widać bowiem ukrytej w nim złośliwości. Wiele osób więc odczytuje komentarz dosłownie i nie rozumie, że ktoś chciał z nich zakpić.

Pesymizm z kolei obejmuje negatywne nastawienie do życia: pesymista jest wiecznie przygnębiony, smutny, widzi wszystko w czarnych kolorach, narzeka. Pesymista może być cynikiem ale nie musi.

Czy jestem cynikiem? Test

Chcesz dowiedzieć się, czy czasami zachowujesz się cynicznie? Poniższy test pozwoli Ci to sprawdzić.

1. Ludzie mówią mi, że bywam osobą złośliwą, mówię coś tylko dlatego, by sprawić komuś przykrość.
2. Mam sarkastyczne poczucie humoru, co nie zawsze spotyka się z aprobatą społeczeństwa.
3. Na wiele tematów mam swoje zdanie i niewiele interesuje mnie, co inni na ten temat myślą, zdarza się, że jawnie krytykuję ich postawę.
4. Umiem odpowiedzieć kąśliwie, posłać trafną ripostę, aż komuś może być z tego powodu przykro.
5. Nie myślę o przyszłości, o tym, co się wydarzy, interesuje mnie tylko tu i teraz.
6. Nie wierzę w wiele rzeczy, w jakie wierzą inni, np.: w dobroć innych ludzi, w miłość, itp.
7. Uważam, że ludzie wszystko robią interesownie, nie istnieje coś takiego jak altruizm.
8. Mało interesują mnie inni ludzie i ich życie.
9. Ludzie dobrzy i dobroduszni nic nie mają z tego, że dają coś innym, zwykle są przez nich wykorzystywani.
10. Ignoruję ludzi, którzy myślą inaczej niż ja.

Ponad 3 odpowiedzi twierdzące? Uważaj, zdarza się, że myślisz i zachowujesz się cynicznie. Postaraj się przeanalizować swoje zachowanie, być może zechcesz coś w nim zmienić?

Jak walczyć z cynizmem?

Cynizm denerwuje, wyprowadza z równowagi, nie lubimy przebywać w towarzystwie cyników. Te osoby jawią się nam jako bezczelne i nieżyczliwe. Unikamy ich towarzystwa i jawnie okazujemy im swoją niechęć. Nie oszukujmy się jednak, w ten sposób cynizm nie zniknie. Jak więc z nim walczyć skutecznie? Najlepszym rozwiązaniem jest życie zgodnie ze swoimi zasadami, przestrzeganie ich i nakłanianie do tego innych.