Pożądanie, zakochanie, miłość
Zakochanie, pożądanie, miłość? Jak rozgraniczyć te pojęcia, czy są one do siebie podobne, czy mogą istnieć równocześnie? Czy miłość zawsze idzie w parze z pożądaniem? Czy każda miłość zaczyna się od zakochania? Wszelkie kwestie, związane z miłością nie są tak proste o rozważenia, jak mogłoby się wydawać. Warto jednak poświecić chwilę uwagi pojęciu zakochania, pożądania i miłości, aby wiedzieć, czy poprawnie je postrzegamy.
Zakochanie, pożądanie, miłość - trzy różne pojęcia
Z pewnością to nie zaskoczenie: wszystkie powyższe pojęcia oznaczają coś zupełnie innego, nie są ze sobą tożsame, aczkolwiek mogą występować równocześnie. Warto dowiedzieć się, czym są, kiedy się pojawiają i co dzieje się, gdy wygasają.
Zakochanie - czym jest? Etapy zakochania
Pierwszy etap zakochania to faza pragnienia fizycznego. Pojawia się pożądanie, czyli pociąg fizyczny do drugiej osoby, chcemy ją przytulać, całować, dotykać. Objawy są czysto fizyczne: pojawia się przyspieszone bicie serca, mogą ze zdenerwowania pocić się nam dłonie. Następnie przechodzimy do etapu drugiego, czyli fascynacji. To faza zauroczenia drugą osobą, tym jaka jest, co robi, co mówi. Następnie zakochanie przechodzi w trzecią fazę, czyli zaangażowanie. Na tym etapie zaczynamy zauważać, że ukochana osoba ma zarówno zalety, jak i wady. Akceptujemy je jednak i powoli myślimy o zaplanowaniu przyszłości z osobą, w której się zakochaliśmy. Na tym etapie również obecne jest pożądanie, istotna jest miłość fizyczna ale nie tyle w aspekcie pożądania fizycznego, ile z uwagi na bliskość oraz umacnianie więzi. Trzecie etap do czas wychodzenia z fazy zakochania na rzecz miłości: uczucia o wiele głębszego i silniejszego.
Pożądanie - pociąg fizyczny na etapie zakochania i miłości
Mianem pożądania określamy silną potrzebę bycia z drugą osobą, zwykle odnosi się ono do sfery fizycznej. Odczuwamy niejako pociąg fizyczny do drugiej osoby. Pożądanie obecne jest w fazie zakochania, gdy fizyczność jest bardzo ważna, a nie zdążyło się jeszcze wykształcić między partnerami głębsze zaangażowanie. Oczywiście obecne jest również w dojrzalej miłości, nawet po wielu latach związku partnerzy nadal powinni się pragnąć i kochać.
Miłość - czym jest? Teoria miłości
Miłość to silne uczucie, oparte na wzajemnym zaufaniu, zrozumieniu, dążeniu do dobra i szczęścia drugiej osoby. Wyróżniamy wiele rodzajów miłości, w tym miłość romantyczną, rodzicielską, przyjacielską, miłość erotyczną, miłość platoniczną.
Aby lepiej zrozumieć czym jest miłość, warto przytoczyć ciekawą teorię miłości Sternberga, amerykańskiego psychologa. Opisał on to uczucie za pomocą trzech składników: namiętności (zwanej też pasją), intymności (zwanej również bliskością) oraz zaangażowania.
W miarę obecności oraz dopasowywania się tych składników wyróżnił kilka rodzajów miłości:
- intymność - lubienie się - obecność samej bliskości, bez poczucia namiętności oraz zaangażowania nazywana jest w modelu lubieniem się, dwie osoby są blisko ale nie czują do siebie nic więcej. Może być to jednak wstęp do głębszej relacji.
- namiętność - zakochanie, zadurzenie - sama namiętność nazywana jest w modelu zakochaniem lub zadurzeniem. Nie występuje jeszcze bliskość ani zaangażowanie ale nic nie stoi na przeszkodzie aby się pojawiły.
- zaangażowanie - miłość pusta - obecność samego zaangażowania określa się mianem miłości pustej. Zwykle mówi się o niej, gdy wygasła już namiętność i między partnerami nie ma bliskości, łączy ich jedynie przyzwyczajenie.
- intymność i zaangażowanie - miłość przyjacielska - obecność bliskości oraz zaangażowania określa się mianem miłości przyjacielskiej, braterskiej. Miedzy partnerami nie ma bowiem "chemii", brak jest namiętności.
- namiętność i zaangażowanie - miłość fatalna - brak intymności w relacji przy obecności pasji i zaangażowania określa się mianem miłości fatalnej, nieszczęśliwej. Gdy dwie osoby (lub jedna) czują się zaangażowani w relację, istnieje namiętność ale nie ma bliskości (np. dlatego, że pozostają w innych związkach) miłość skazana jest na niepowodzenie.
- namiętność i intymność - miłość romantyczna - miłość oparta na namiętności i intymności, czyli bliskości fizycznej, zwana jest miłością romantyczną. Warto dbać, by pojawiło się zaangażowanie w relację, może ono przyjść z czasem.
- namiętność, intymność i zaangażowanie - miłość doskonała - i takiej miłość każdy sobie życzy, obecność trzech czynników określana jest mianem miłości kompletnej.
Etapy miłości
Poza składnikami miłości psycholog wyróżnił również jej etapy. Opisał ich siedem, warto je poznać i dowiedzieć się, na jakim etapie jest obecnie nasza relacja.
- Faza zakochania - na tym etapie mogą rozwijać się już wszystkie składniki miłości, oczywiście najbardziej dochodzi do głosu namiętność. To faza zadurzenia, gdy najbardziej dochodzą do głosu emocje.
- Faza romantycznych początków - na tym etapie następuje wzrost bliskości, czyli intymności, partnerzy zaczynają spędzać ze sobą coraz więcej czasu, lepiej się poznawać. To etap romantycznych randek, spotykania się, zwykle na tym etapie partnerzy zaczynają się całować, spędzają ze sobą pierwszą noc.
- Faza miłości doskonałej - związek wkracza w idealną fazę: miłości kompletnej, znaczy to, że między zakochanymi wykształciło się zaangażowanie, są oni zaangażowani w relację, zapewne już razem mieszkają, planują wspólną przyszłość, mogą sformalizować swój związek, pojawiają się dzieci.
- Faza związku przyjacielskiego - po pewnym czasie może (ale nie musi!) wypalić się między partnerami namiętność. Oznacza to, że związek wkracza w fazę związku przyjacielskiego. Partnerzy zaczynają żyć bardziej jak rodzeństwo czy para przyjaciół niż małżeństwo. Nie oznacza to, że przestali się kochać czy szanować.
- Faza związku pustego - gdy wypali się i bliskość, a pozostanie zaangażowanie, mamy do czynienia ze związkiem pustym. Zwykle faza szósta jest jedynie kwestią czasu.
- Rozpad relacji - zanika zaangażowanie, następuje rozpad związku, partnerzy rozstają się.
(kolejne fazy mogą ale nie muszą wystąpić!)
Jak widać, zakochanie, pożądanie i miłość nie są ze sobą tożsame ale są nierozerwalnie związane. Każda miłość od czegoś się zaczyna, wiele związków zaczyna się tak zwaną miłością od pierwszego wejrzenia, czyli zakochaniem, inne rodzą się z przyjaźni. Bez względu jednak na jej początki, miłość należy każdego dnia pielęgnować, gdyż nawet nie zdajemy sobie sprawy, jak bardzo wpływa na nasze życie. Jak powiedział bowiem ks. Józef Tischner: „...Miłość sama w sobie jest nie do pojęcia, ale dzięki miłości możemy pojąć wszystko...".
Komentarze